NHỮNG VẦN THƠ HAY VỀ HOA MẪU ĐƠN ĐƯỢC LƯU TRUYỀN THIÊN CỔ

Tác giả: Michelle Guo

Trong vở múa “Đường lệ phong vận” của Shen Yun năm 2016, khung cảnh thời đại Đường thịnh thế hiện ra với các sĩ nữ cung đình áo bào rộng, ống tay lớn đang múa thướt tha uyển chuyển hệt như các nàng tiên từ thiên cung hạ phàm, bản thân họ đã diễn dịch một cách trọn vẹn ý nghĩa chân thực của hai từ “tao nhã”. Ở nơi viền ống tay áo và viền váy của họ từng đoá từng đoá mẫu đơn đang nở vàng rực rỡ.

Mẫu đơn là quốc sắc thiên hương, là vua của trăm loài hoa. Trong một khu vườn đủ màu đủ sắc thì mẫu đơn chính là loài hoa diễm lệ, rực rỡ nhất. Mẫu đơn có dáng vẻ ung dung cao quý với tầng tầng lớp lớp cánh hoa có thể lên tới cả trăm cánh, màu sắc rực rỡ mà không dung tục: đỏ thẫm, hồng nhạt, vàng óng, tím biếc, tất cả đều đẹp một cách hài hòa và hoàn mỹ. Dáng vẻ của mẫu đơn muôn phần duyên dáng khiến người ta kính nể, tao nhã và trang nghiêm mà không chút khoa trương. Đây chính là khí chất mà bậc đế vương nhận mệnh trời nên có. Có lẽ vì vậy mà mẫu đơn thường nở rộ nơi vườn ngự uyển hoàng gia. Trong dân gian nó lại được coi là biểu tượng của sự phú quý, cát tường và hạnh phúc. Vào thời kỳ hoàng kim của nền văn minh Trung Hoa – triều đại nhà Đường, mẫu đơn là loài hoa được yêu thích nhất, cũng là quốc hoa của Đại Đường.

Từ xưa đến nay các văn nhân mặc khách vẫn thi nhau không ngừng ngâm vịnh về mẫu đơn, khiến vẻ đẹp của loài hoa này được lưu truyền bất tận. Vào thời Đường thú thưởng ngoạn hoa mẫu đơn trở nên rất phổ biến, đến mỗi dịp hoa nở thì cả kinh thành đều đổ ra đường ngắm hoa, cũng từ đó mà câu thơ nổi tiếng của thi hào Lưu Vũ Tích “duy hữu mẫu đơn chân quốc sắc, hoa khai thời tiết động kinh thành” (chỉ hoa mẫu đơn mới thực sự là quốc sắc, lúc hoa nở chấn động khắp kinh thành) đã ra đời.

Những năm Nguyên Hòa của triều Đường, phong trào thưởng thức và ca tụng hoa mẫu đơn đặc biệt thịnh hành. Một hôm Đường Văn Tông cùng Dương Hiền Phi đang ngắm hoa mẫu đơn trong nội điện, Văn Tông yêu thơ liền hỏi họa sĩ Trình Tu Kỷ rằng: “Trong số những bài thơ về mẫu đơn đang được truyền tụng khắp kinh thành, bài nào hay nhất?” Trình Tu Kỷ đáp đó là bài Mẫu Đơn của Trung thư xá nhân Lý Chính Phong: “Quốc sắc triêu hâm tửu, thiên hương dạ nhiễm y” (nghĩa là người quốc sắc ban mai hay say rượu (ý nói hoa đỏ); mùi thiên hương đêm nhuốm áo khăn (ý nói hương thơm)). Trong thơ cụm “thiên hương” được dùng để ví hương thơm của mẫu đơn như từ thiên thượng truyền xuống còn “quốc sắc” ngợi ca vẻ đẹp quý phái của mẫu đơn chẳng khác chi vẻ thanh cao, khoáng đạt của giai nhân thời thịnh thế. Từ đó, câu “quốc sắc thiên hương” trở thành mỹ từ riêng dùng để miêu tả hoa mẫu đơn.

Từ xưa mỹ nhân thường được ví như các loài hoa, vậy thì người con gái như thế nào mới xứng với vẻ đẹp “quốc sắc thiên hương” của mẫu đơn? Thi nhân Bạch Cư Dị từng viết: “Tuyệt đại chỉ Tây Tử, chúng phương duy mẫu đơn”, ý nói Tây Thi là tuyệt sắc giai nhân đứng đầu, cũng như hoa mẫu đơn đẹp rực rỡ vượt trội so với mọi loài hoa khác.

Tuy thế thi tiên Lý Bạch lại sáng tác thơ về hoa mẫu đơn để ngợi ca một trong tứ đại mỹ nhân khác là Dương Quý Phi và bài thơ ấy đã được lưu truyền vạn thuở. Chuyện kể rằng năm xưa Đường Huyền Tông cùng Dương Quý Phi ngắm hoa mẫu đơn tại đình Trầm Hương trong cung, lúc các nhạc công chuẩn bị tấu nhạc Huyền Tông lại nói: “Ngắm danh hoa cùng quý phi sao có thể dùng lại khúc nhạc cũ?”, thế là ban chiếu triệu Lý Bạch vào cung làm thơ. Lý Bạch đến và viết một mạch ba bài thơ “Thanh Bình điệu” trên giấy kim hoa, trở thành tác phẩm đỉnh cao trong số những bài vịnh hoa vịnh người. Trong đó bài thơ đầu như sau:

Vân tưởng y thường, hoa tưởng dung,

Xuân phong phất hạm, lộ hoa nùng.

Nhược phi Quần Ngọc sơn đầu kiến,

Hội hướng Dao Đài nguyệt hạ phùng.

Thi nhân nói rằng nhìn xiêm y ngỡ là mây, thấy dung nhan ngỡ là hoa, gió xuân phẩy qua chấn song, lộ những giọt sương trên cánh hoa. Nếu không phải tiên ở núi Quần Ngọc, thì là nữ thần dưới trăng chốn Dao Đài.

Chỉ có hoa mẫu đơn “quốc sắc thiên hương” mới thể hiện được trọn vẹn vẻ đẹp ung dung, thanh nhã và khí phách của thời thịnh trị nhà Đường. Lấy cảm hứng từ các điệu múa Shen Yun tái hiện sự phồn vinh, cao quý và khí chất của thời kỳ toàn thịnh của văn minh Trung Hoa, chúng tôi mong rằng bộ sưu tập trang sức hoa nhà Đường của Shen Yun Collections sẽ đem đến cho bạn và gia đình sự phú quý, may mắn và hạnh phúc.

Chú thích:

1.Thanh Bình Điệu là tên khúc nhạc Đại Đường, được ghi chép trong quyển 80 của bộ Nhạc Phủ Thi Tập do Quách Mậu Thiến đời Tống biên soạn

2. Quần Ngọc: tên một ngọn núi, nơi có nhiều ngọc trong truyền thuyết

3. Dao Đài: cung điện nơi Tây Vương Mẫu sống trong truyền thuyết

4. Hai câu đầu bài thơ Thanh Bình Điệu đã được giới thiệu mở đầu vở múa Đường Lệ Phong Vận của Shen Yun (sản xuất năm 2016)

(Yên Vũ biên dịch từ trang web của Shen Yun Collections)

-----------------

KỶ NGUYÊN HY VỌNG - 316 PHỐ HUẾ, P.PHỐ HUẾ, Q.HAI BÀ TRƯNG, HÀ NỘI

☎️ HOTLINE: 0356499488

💎 WEBSITE: kynguyenhyvong.com

🎥 YOUTUBE: youtube.com/@KyNguyenHyVong

🎞 GAN JING WORLD: https://www.ganjingworld.com/channel/1gehv2dg88j6gj7mFWesBIX9h1h70c